Θέλουμε κάτι παραπάνω για τους Ευρωπαίους καταναλωτές

Συμβαίνει αμέτρητες φορές κάθε χρόνο: ένας έμπορος μας πωλεί κάποιο προϊόν και μετά αντιλαμβανόμαστε ότι το προϊόν ή υπηρεσία δεν είναι όπως το περιμέναμε. Ακόμα χειρότερα, ο έμπορος ενδέχεται να μας έχει εξαπατήσει. Η Volkswagen γνωρίζει κάποια πράγματα για αυτό!

Εμείς λοιπόν, οι καταναλωτές, είμαστε ανυπεράσπιστοι όταν μας εξαπατούν;

Όχι, έχουμε δικαιώματα, πολλά από τα οποία έχουν συμφωνηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι όμως εύκολο να αξιώσουμε αποζημίωση; Όχι, δεν είναι.

Είναι δύσκολο για μας τους καταναλωτές να αξιώσουμε αποζημίωση διότι συχνά, αυτό απαιτεί τη δικαστική οδό. Οι διαδικασίες αυτές μπορεί να είναι όχι μόνο δαπανηρές αλλά και εξαιρετικά χρονοβόρες. Μερικές φορές τα ποσά είναι τόσο μικρά για να ενεργήσει κάποιος ατομικά. Οι περισσότεροι τα παρατάμε. Αλλά όταν αυτές οι καταστάσεις επηρεάζουν εκατοντάδες, χιλιάδες ή εκατομμύρια ανθρώπων, η ύπαρξη της δυνατότητας να καταφύγουν από κοινού στο δικαστήριο με πολύ λιγότερα έξοδα – γνωστής και ως ομαδικής αγωγής – αυτό, αποτελεί ένα πολύ ισχυρό και πειστικό κίνητρο για να ακολουθήσουν την δικαστική οδό.

Στην χώρα μας, οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να αξιώσουν αποζημίωση ομαδικά όταν αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, είτε αφορά ακυρώσεις σε υπηρεσίες μεταφοράς ή παράνομες τραπεζικές χρεώσεις. Ωστόσο, η δυνατότητα αυτή δε συνοδεύεται από τις διαδικαστικές διευκολύνεις που υπάρχουν σε χώρες όπως η Ιταλία, το Βέλγιο και άλλες ευρωπαϊκές, Αυτό συμβαίνει γιατί στις χώρες αυτές, υπάρχουν αποτελεσματικές διαδικασίες ομαδικών αγωγών σε ισχύ για την αξίωση αποζημίωσης για λογαριασμό ευρύτερου αριθμού ανθρώπων.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Ελλάδα παρέχεται η δυνατότητα σε μία ένωση καταναλωτών να ασκήσει αγωγή εναντίον προμηθευτή, στο όνομα όλου του καταναλωτικού κοινού (συλλογική αγωγή), ωστόσο για να επωφεληθούν οι καταναλωτές από το αποτέλεσμά της, θα πρέπει να ακολουθήσουν ατομική ή ομαδική δικαστική διαδικασία, η οποία είναι χρονοβόρα και πολυδάπανη για κάθε έναν καταναλωτή.

Παρ' όλα αυτά, χάρη στη δυνατότητα αυτή και μετά από τη θετική έκβαση συλλογικών αγωγών, η ΕΚΠΟΙΖΩ πέτυχε με ομαδικές αγωγές να επιστραφούν στους καταναλωτές από το 2000 μέχρι σήμερα πάνω από 4.5000.000 ευρώ, ιδίως για τραπεζικά θέματα.

Μερικά παραδείγματα εξαπάτησης σε πανευρωπαϊκή κλίμακα

• Η εξαπάτηση της Volkswagen για τις εκπομπές ρύπων είναι ένα παράδειγμα στο γιατί χρειαζόμαστε ομαδικές αγωγές σε όλη την Ευρώπη. Γιατί η Volkswagen να μπορεί να πουλάει αυτοκίνητα παντού αλλά εμείς οι καταναλωτές να μην μπορούμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά τους παντού;

Οι καταναλωτές στην Ελλάδα, στο Βέλγιο ή την Ιταλία μπορούν να προχωρήσουν δικαστικά με ομαδική αγωγή και να αξιώσουν αποζημίωση, σε άλλες χώρες όμως, η Volkswagen γλιτώνει πολύ εύκολα.

• Οι ακυρώσεις της αεροπορικής εταιρείας Ryanair είναι άλλο ένα παράδειγμα όπου η δυνατότητα ομαδικής αγωγής από τους καταναλωτές για αξίωση αποζημίωσης θα βοηθούσε, εάν υπήρχε σε όλα τα κράτη-μέλη.
• Ακόμα, πριν λίγα χρόνια, εκατοντάδες γυναίκες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ταλαιπωρήθηκαν τόσο στην καθημερινή τους ζωή όσο και στην υγεία τους από το σκάνδαλο με τα εμφυτεύματα βιομηχανικής σιλικόνης στους μαστούς. Θα έπρεπε, τουλάχιστον, να μπορούν να καταφύγουν ομαδικά στο δικαστήριο αξιώνοντας αποζημίωση από τον κατασκευαστή.

Η Ευρώπη γίνεται συνεχώς ψηφιακή και οι εταιρείες δραστηριοποιούνται ολοένα και περισσότερο διασυνοριακά. Όταν οι αγοραστές πέφτουν θύματα κακής μεταχείρισης, έχουν δύο επιλογές: να εναντιωθούν ή να κάνουν πίσω και να αγνοήσουν το πρόβλημα.

Η πλειονότητα των καταναλωτών (σε ποσοστό 79% στην Ευρώπη) θα προτιμούσαν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους δικαστικά εάν μπορούσαν να συμμετέχουν σε μία ομαδική αγωγή.1

Κάτι τέτοιο θα ήταν καλό για τις επιχειρήσεις αλλά και τον ανταγωνισμό. Θα διαχώριζε τους απατεώνες από τις εταιρείες που ενεργούν σύμφωνα με τους κανόνες. Κατά συνέπεια οι εταιρείες που δρουν υπεύθυνα, θα ωφελούνταν.

Ελπίζουμε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και οι κυβερνήσεις να λάβουν υπόψη τους ότι: ένα πανευρωπαϊκό σύστημα που θα επέτρεπε σε ομάδες να αξιώσουν αποζημίωση θα έπρεπε να υφίσταται εδώ και καιρό. Οι πολίτες μας θα τα κατάφερναν καλύτερα με αυτό και η Ευρώπη θα έπαιρνε τα εύσημα ότι κάνει κάτι παραπάνω για τους πολίτες της.

Ειδικότερα τώρα, που υπάρχει η αίσθηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύ απόμακρη και κάνει πολύ λίγα για τους ανθρώπους της. Συνεπώς, όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στοχάζονται το μέλλον, να μια ιδέα που θα τους βοηθούσε να φέρουν ξανά «τον άνεμο στα πανιά της Ευρώπης» και να την επανασυνδέσει με τους πολίτες της.