Όχι, μην ξεγελαστείτε! Δεν εμφανίστηκε 9 χρόνια πριν, αλλά πολύ περισσότερα...
Απλά 9 χρόνια πριν,στις 16 Νοεμβρίου 2013, αναγνωρίστηκε ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας της UNESCO και καταγράφηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογό της.
Αυτό έγινε εφικτό, μετά από κοινές ενέργειες της Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας, Κροατίας Κύπρου, Μαρόκου και Πορτογαλίας, δηλαδή των 7 από τις 22 μεσογειακές χώρες.
Και έτσι, κάθε χρόνο, στις 16 Νοεμβρίου, γιορτάζουμε την επίσημη αναγνώρισή της ως Άϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Εκπαιδευτικής, Επιστημονικής και Πολιτιστικής Οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO).
Αλλά... τι ακριβώς είναι η Μεσογειακή Διατροφή;
Οι Μεσογειακές χώρες έχουν παρόμοιες κλιματικές συνθήκες, εδαφική διαμόρφωση και συνεχή επικοινωνία, ανέπτυξαν παρόμοιες διατροφικές συνήθειες και παραδόσεις, με κάποια βασικά κοινά χαρακτηριστικά, αλλά και πολλές παραλλαγές σε κάθε χώρα ή και σε περιοχές της ίδιας χώρας, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα.
Ο όρος Μεσογειακή Διατροφή, που έκανε την εμφάνισή του από τo 1960, χάρη στον Αμερικανό γιατρό Ancel Keys, περιγράφει τα κοινά χαρακτηριστικά των διαφορετικών διατροφικών συνηθειών και παραδόσεων των Μεσογειακών χωρών, τα οποία είναι:
- η εκτεταμένη κατανάλωση ελαιολάδου
- η άφθονη κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, οσπρίων και ανεπεξέργαστων υδατανθράκων
- η μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών, ψαριών και οίνου
- η περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών.
Γιατί είναι σημαντική; Σε τι διαφέρει από άλλες δίαιτες;
Η μεσογειακή διατροφή, αποτελεί πρότυπο μοντέλο διατροφής, περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία τροφίμων, με ωφέλιμα αποτελέσματα, όχι μόνο στην ανθρώπινη υγεία, αλλά και στο περιβάλλον συνολικά . Μεγάλος αριθμός επιστημονικών ερευνών, αποδεικνύει ότι όσοι την υιοθέτησαν, είναι υγιέστεροι , σε σχέση με άλλους που δεν την ακολουθούν. Οι πρώτοι, παρουσιάζουν μείωση της εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκίας, ορισμένων μορφών καρκίνου, αλλά και των νόσων Parkinson και Alzheimer, έχοντας έτσι, μειωμένη νοσηρότητα και θνησιμότητα.
Επιπλέον, η Μεσογειακή διατροφή που παραδοσιακά περιλαμβάνει χαμηλή κατανάλωση ζωικών προϊόντων, είναι μια δίαιτα που μεγιστοποιεί την μακροζωία, βελτιώνει την ποιότητα ζωής, και ταυτόχρονα είναι ένας οικολογικά βιώσιμος και φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος διατροφής.
Αντίθετα, άλλες δίαιτες που υιοθετούνται για την απώλεια βάρους, έχει φανεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών, εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων (δίαιτα Ζώνης, Atkins, Dukan), ενώ άλλες (Dukan) έχουν προκαλέσει βλάβες στους νεφρούς υγιών ατόμων, μετά από μακροχρόνια υιοθέτησή τους.
Ακολουθούμε την Μεσογειακή διατροφή σήμερα;
Οι κοινές διατροφικές παραδόσεις των Μεσογειακών χωρών, άρχισαν να υποχωρούν σημαντικά, κυρίως από τα μέσα του 20ού αιώνα, καθώς οι οικονομίες αναπτύσσονταν και άλλαζε ο τρόπος ζωής των ανθρώπων. Αντικαταταστάθηκαν βαθμιαία από τα βιομηχανικά επεξεργασμένα τρόφιμα, την αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και ζωϊκών λιπών, την μείωση φρούτων-λαχανικών-οσπρίων. Αποτέλεσμα, η υποβαθμισμένη υγεία, με αύξηση παχυσαρκίας, καρδιαγγειακών νοσημάτων, καρκίνων διατροφικής αιτιολογίας, και γενικά, αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα, ακόμα και σε νέα άτομα.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται κυρίως σε νεά άτομα, αλλαγή των διατροφικών συνηθειών προς το υγιεινότερο, που συνοδεύεται από περιβαλλοντική ευαισθησία και ενδιαφέρον για την ευημερία των ζώων.
Και θυμόμαστε πάντα ότι η Μεσογειακή Διατροφή:
- περιλαμβάνει την κατανάλωση ελαιολάδου, ενός σημαντικού συστατικού, που περιέχει ωφέλιμα λιπαρά όπως τα μονοακόρεστα
- βασίζεται σε φρέσκα προϊόντα φυτικής κυρίως προέλευσης, έχει απλή προετοιμασία γευμάτων, χρήση μυρωδικών, και είναι γευστικότατη!
- δεν περιέχει βιομηχανικά επεξεργασμένα τρόφιμα, κορεσμένα λίπη και δεν επιτρέπει την υψηλή πρόσληψη κόκκινου-αλκοόλ-γλυκών
- είναι πλούσια πηγή διαιτητικών ινών, τόσο διαλυτών όσο και μη διαλυτών που βοηθούν στην ανάπτυξη ωφέλιμης εντερικής χλωρίδας, κάνοντας σας να τρώτε λιγότερο ενώ αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα
- είναι πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθούν στην αποφυγή συμπληρωμάτων διατροφής που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο
- έχει την καλύτερη επιστημονική απόδειξη ότι ωφελεί την υγεία, ενώ έχει ταυτόχρονα οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικο-πολιτιστικά οφέλη
- προστατεύει από τον διαβήτη τύπου II
- προστατεύει από τη νόσο του Αλτσχάιμερ
- βελτιώνει την γονιμότητα
- ανακουφίζει από την κατάθλιψη
Τέλος, η υγιεινή διατροφή δεν πρέπει να είναι απλώς ένας καταπιεστικός κατάλογος με “πρέπει” και “δεν πρέπει”!
Από μας εξαρτάται, και, μπορεί να είναι μια ευχάριστη, κοινωνική και γευστική εμπειρία!