EL
EN
Αρκετές χώρες της Ε.Ε. και ο ταξιδιωτικό κλάδος εν γένει συνεχίζουν να παραβιάζουν την ενωσιακή ως προς τις επιστροφές χρημάτων
Εννέα μήνες μετά την κρίση της πανδημίας του COVID-19, διάφορες χώρες της ΕΕ, αεροπορικές εταιρείες και ταξιδιωτικοί πράκτορες δεν εφαρμόζουν επαρκώς τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα κουπόνια και εξακολουθούν να παραβιάζουν ευρέως την Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τους καταναλωτές, αναφορικά με την επιστροφή χρημάτων, λόγω ματαιώσεων πτήσεων/θαλάσσιων ταξιδιών/τουριστικών υπηρεσιών, όπως αποκαλύπτει σε έκθεση που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών (BEUC), στην οποία η ΕΚΠΟΙΖΩ είναι μέλος.
Η πανδημία και οι συνεχείς μαζικές ακυρώσεις ταξιδιωτικών κρατήσεων έχουν οδηγήσει σε πλήθος παραβιάσεων της νομοθεσίας για τα δικαιώματα των καταναλωτών και των επιβατών στον ταξιδιωτικό κλάδο. Επίσης, πολλές χώρες της Ε.Ε. εισήγαγαν μονομερώς εθνικά μέτρα έκτακτης ανάγκης κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας, τα οποία επιτρέπουν στους ταξιδιωτικούς πράκτορες και στις αεροπορικές εταιρείες - σε ευθεία παράβαση του Ευρωπαϊκού δικαίου - να επιβάλλουν κουπόνια στους καταναλωτές ή να αναβάλουν κατά το δοκούν την προβλεπόμενη προθεσμία επιστροφής χρημάτων.
Ως απάντηση στις επανειλημμένες παραβιάσεις της ενωσιακής νομοθεσίας για τους καταναλωτές, η Επιτροπή δημοσίευσε το Μάιο 2020 τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία μέσω των κατευθυντήριων γραμμών και συστάσεων συμβουλεύει τα κράτη μέλη μεταξύ άλλων να καταστήσουν τα ταξιδιωτικά κουπόνια ελκυστική εναλλακτική λύση για όσους από τους καταναλωτές τα επιλέξουν, έναντι της επιστροφής χρημάτων. Ειδικότερα, η Επιτροπή κάλεσε τα κράτη μέλη να θεσπίσουν συστήματα προστασίας όλων των «κουπονιών COVID-19» έναντι της αφερεγγυότητας του μεταφορέα ή του διοργανωτή. Η Επιτροπή κίνησε επίσης διαδικασίες για παραβάσεις κατά 11 χωρών της Ε.Ε. που τροποποίησαν ή ανέστειλαν τα δικαιώματα των ταξιδιωτών, στις οποίες συγκαταλέγεται και η Ελλάδα, για μη ορθή τήρηση των ενωσιακών κανόνων εν μέσω πανδημίας. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών (BEUC) και 11 από τα μέλη της ανέφεραν ορισμένες μεγάλες αεροπορικές εταιρείες για αθέμιτες και παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές στις Αρχές Προστασίας Καταναλωτών για παραβίαση των δικαιωμάτων των επιβατών. Η ΕΚΠΟΙΖΩ και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών - Π.ΟΜ.Ε.Κ. “Η Παρέμβαση” απέστειλαν σχετική επιστολή στα αρμόδια υπουργεία και στις αρχές προκειμένου για την άμεση παρέμβασή τους.
Σε αντίθεση με τις συστάσεις για τα κουπόνια και τις διαδικασίες επί παραβάσει, οι περισσότερες χώρες συνεχίζουν να μην τηρούν τη νομοθεσία και να εφαρμόζουν τα μη σύννομα μέτρα που έχουν υιοθετήσει έως το τέλος της περιόδου ισχύος τους, αποκαλύπτει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Καταναλωτών (BEUC). Επιπλέον, καμία χώρα δεν χρησιμοποίησε την ευελιξία που παρέχει το προσωρινό πλαίσιο της Ε.Ε. για τις κρατικές ενισχύσεις ως προς την προστασία των κουπονιών για μεμονωμένες ακυρωμένες υπηρεσίες (αεροπορικές, σιδηροδρομικές κ.λπ.) λόγω της πανδημίας. Η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος, η Λιθουανία και η Σλοβακία εξακολουθούν να έχουν εθνικά μέτρα έκτακτης ανάγκης που βλάπτουν τους επιβάτες. Επιπλέον, πολλές αεροπορικές εταιρείες παράνομα δεν επιστρέφουν τα μη χρησιμοποιούμενα κουπόνια για πτήσεις που έχουν ακυρωθεί.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ και οι Ενώσεις Καταναλωτών μέλη της ΠΟΜΕΚ “Η Παρέμβαση” απέστειλαν επιστολή στα αρμόδια Υπουργεία αναφορικά με την πρόσφατη τροπολογία του Ν. 4722/2020, ο οποίος επαναφέρει μεν σε ισχύ από 1 Σεπτεμβρίου 2020 και τυπικά την ενωσιακή νομοθεσία για την προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών/επιβατών, για δε το προηγούμενο διάστημα, όπου είναι και το μεγάλο πρόβλημα δεν έχει προβεί σε ουσιαστική ρύθμιση αφού συνεχίζονται να αναστέλλονται τα δικαιώματα των καταναλωτών, μέσω της επιβολής κουπονιών αντί επιστροφής χρημάτων για τη διάρκεια από 25 Φεβρουαρίου έως και 31/08/2020 και με ημερομηνία λήξης δεκαοκτώ (18) μήνες από την έκδοσή τους, όπως ως άνω νόμος ορίζει.
Η Παναγιώτα Καλαποθαράκου, Αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ αναφέρει «Εννέα μήνες μετά την πανδημία, πολλοί καταναλωτές παραμένουν στο σκοτάδι, αναρωτιούνται εάν ή πότε θα πάρουν τα χρήματα τους από τα ακυρωμένα ταξίδια λόγω COVID-19. Αυτό είναι απλά απαράδεκτο. Συνιστά δε ευθεία παραβίαση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, οι οποίοι θα συνεχίσουν να περιμένουν την επιστροφή των χρημάτων τους μέχρι το τέλος της περιόδου ισχύος των κουπονιών, σε ορισμένες περιπτώσεις έως τις αρχές του 2022. Οι καταναλωτές δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως “φθηνά δάνεια” για τη διάσωση του ταξιδιωτικού κλάδου. Με την υιοθέτηση των νέων ταξιδιωτικών περιορισμών για την καταπολέμηση της πανδημίας, πρέπει να αποφύγουμε ένα νέο καθεστώς επιβολής των κουπονιών στο εγγύς μέλλον. Τα κράτη μέλη πρέπει να σέβονται τη νομοθεσία της Ε.Ε., διαφορετικά η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στον ταξιδιωτικό κλάδο θα πλήττεται ακόμη περισσότερο.»
Τι προτείνει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών (BEUC) μέσω της έκθεσης:
- Στα κράτη μέλη που εξακολουθούν να ισχύουν εθνικά μέτρα έκτακτης ανάγκης και τα οποία επιβάλλουν κουπόνια αντί της επιστροφής χρημάτων ή καθυστερούν να τα επιστρέψουν, ενώ οι καταναλωτές τα δικαιούνται, πρέπει να συμμορφωθούν με τη νομοθεσία της Ε.Ε. και να εφαρμόσουν τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα κουπόνια το συντομότερο δυνατό. Η Πορτογαλία, όταν αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιανουάριο, θα πρέπει να ξεκινήσει μια εις βάθος συζήτηση μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε., αναφορικά με τον τρόπο εφαρμογής της σύστασης της Ε.Ε. για τα κουπόνια και να αποσαφηνίσει τη νομική αβεβαιότητα σχετικά με την επιβολή κουπονιών στους καταναλωτές αντί της επιστροφής χρημάτων
- Είναι επιτακτική ανάγκη τα κράτη μέλη να διευκρινίσουν το καθεστώς των ταξιδιωτικών κουπονιών που λίαν προσφάτως είχε επιβληθεί στους καταναλωτές κατά τη διάρκεια των μη σύννομων εθνικών μέτρων έκτακτης ανάγκης. Στους συγκεκριμένους καταναλωτές έχουν καταστρατηγηθεί τα δικαιώματά τους και θα συνεχίσουν να περιμένουν την επιστροφή των χρημάτων τους έως το τέλος ισχύος των κουπονιών (σε μερικές περιπτώσεις έως τις αρχές του 2022)
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συνεχίσει τις διαδικασίες επί παραβάσει εναντίον των τεσσάρων χωρών που εξακολουθούν να μην συμμορφώνονται με τη νομοθεσία για τα δικαιώματα των επιβατών της Ε.Ε. - Βουλγαρία, Κροατία, Λιθουανία και Σλοβακία (και η οποία επανεξετάζει την απόφασή της να αναστείλει τη διαδικασία κατά της Κύπρου) - και να κινήσει νέες, όπου απαιτείται
- Οι αεροπορικές εταιρείες έχουν λάβει 37 δισ. ευρώ κρατική ενίσχυση στην Ευρώπη από την έναρξη της πανδημίας. Τα κράτη μέλη πρέπει να κάνουν χρήση της ευελιξίας που παρέχει το «προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων» της Ε.Ε., ώστε να διασφαλίσουν ότι, οποιαδήποτε περαιτέρω κρατική ενίσχυση, θα εξαρτάται από τη επιβεβαίωση ότι οι καταναλωτές μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους ως προς την επιστροφή χρημάτων
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύει τακτικά μία ειδική αναφορά σχετικά με την εφαρμογή της από 13/05/2020 σύστασής της αναφορικά με τα κουπόνια
Τέλος, η ΕΚΠΟΙΖΩ καλεί τους καταναλωτές να καταγγέλλουν τις παράνομες πρακτικές στο info@ekpizo.gr ή να κάνουν χρήση του υποδείγματος καταγγελίας μέσω της ιστοσελίδας.
