Kαταγγελία κατά της Google για παραβίαση του GDPR

Σήμερα, η ΕΚΠΟΙΖΩ ανακοίνωσε ότι θα υποβάλλει στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα της χώρας μας καταγγελία εναντίον της Google. Βασισμένη σε νέα έρευνα της αδελφής Νορβηγικής οργάνωσης καταναλωτών Forbrukerrådet, που δημοσιεύθηκε σήμερα, η ΕΚΠΟΙΖΩ καταγγέλει την Google για παραβίαση των Γενικού Κανονισμού για τα Προσωπικά Δεδομένα (GDPR), αναφορικά με το πως η εταιρεία παρακαλουθεί την τοποθεσία των χρηστών της.

Επίσης, άλλες 6 οργανώσεις καταναλωτών άλλων χωρών, όλες μέλη της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Καταναλωτών (BEUC), ανακοίνωσαν ότι θα υποβάλλουν και αυτές καταγγελία στην εθνική τους Αρχή άλλες θα κινηθούν δικαστικά ενώ το θέμα θα τεθεί υπόψη και της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου των ΗΠΑ*.

Τα έξυπνα κινητά μας τα έχουμε μαζί μας όπου και εάν πάμε. Το λογισμικό Android, το λειτουργικό σύστημα της Google, βρίσκεται σε περίπου 2 δις συσκευές παγκοσμίως, κάνοντάς το έτσι, το πιο χρησιμοποιούμενο λειτουργικό σύστημα κινητών τηλεφώνων. Χρησιμοποιείται από την πλειοψηφία των κατασκευαστών έξυπνων κινητών, όπως η Samsung, η Huawei και η Sony. Παρόλα αυτά, το σύστημα Android συνδέεται αυτόματα με πάρα πολλές δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένου του ότι όλοι οι χρήστες τέτοιων συσκευών πρέπει εκ των πραγμάτων να έχουν λογαριασμό στην Google.

Τα δεδομένα τοποθεσίας μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών πεποιθήσεων (GDPR) επισκέψεις σε μέρη λατρείας), των πολιτικών τους τάσεων (GDPR) συμμετοχή σε διαδηλώσεις), της κατάστασης της υγείας (GDPR) επισκέψεις σε νοσοκομεία) καθώς και των σεξουαλικών προτιμήσεων (GDPR) παρουσία σε συγκεκριμένα μέρη). Η έκθεση αυτή δείχνει ότι η Google συλλέγει τα δεδομένα τοποθεσίας των χρηστών κυρίως μέσω των ρυθμίσεων ’Ιστορικό τοποθεσίας’ και ’Δραστηριότητα ιστοτόπων και εφαρμογών’, τα οποία είναι όλα ενσωματωμένα στους λογαριασμούς Google του χρήστη. Η εταιρεία χρησιμοποιεί διάφορα τεχνάσματα και πρακτικές για να εξασφαλίζει ότι οι χρήστες έχουν ενεργοποιημένες τις ρυθμίσεις αυτές, χωρίς να τους πληροφορεί ευθέως για το τι αυτό αυτό συνεπάγεται.

Αυτές οι αθέμιτες πρακτικές** αφήνουν τους καταναλωτές στο σκοτάδι σχετικά με την πραγματική συλλογή και χρήση των προσωπικών τους δεδομένων. Επιπρόσθετα, δεν παρέχουν άλλη πραγματική επιλογή στους καταναλωτές εκτός από το να δώσουν τα δεδομένα τοποθεσίας τους, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνται από την εταιρεία για ένα ευρύ φάσμα ενεργειών, συμπεριλαμβανομένων των στοχευμένων διαφημίσεων.

Η ΕΚΠΟΙΖΩ υποστηρίζει ότι αυτές οι πρακτικές δεν συμμορφώνονται με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, αφού η Google στερείται έγκυρης νομικής βάσης για την επεξεργασία των δεδομένων τοποθεσίας.

Συγκεκριμένα, η έρευνα δείχνει ότι, κάτω από αυτές της συνθήκες, η συγκατάθεση των χρηστών δεν παρέχεται ελεύθερα. Επίσης, η εταιρεία δεν μπορεί να επικαλεσθεί ‘έννομο συμφέρον’ για τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων τοποθεσίας, λόγω της σημαντικής και ενοχλητικής επίπτωσης που έχει αυτή η παρακολούθηση στα δικαιώματα και στην ελευθερία του ατόμου.

Η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Π.Καλαποθαράκου, νομικός, σχολιάζει:

‘Η πείνα της Google για δεδομένα είναι περιβόητη, αλλά η έκταση εξαπάτησης των χρηστών της προκειμένου να παρακολουθεί και να εξαργυρώνει τις κινήσεις τους, είναι τρομακτική. Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι, αν και ο Γενικός Κανονισμός περιορίζει τον τρόπο χρήσης των δεδομένων των χρηστών, η Google δεν σέβεται τις βασικές αρχές του, όπως η υποχρέωση να χρησιμοποιεί τα δεδομένα των χρηστών της με νόμιμο, δίκαιο και διαφανή τρόπο.

Οι χρήστες, σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο Γενικός Κανονισμός, έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν τα προσωπικά τους δεδομένα. Οι παραπλανητικές πρακτικές της Google παραβιάζουν το πνεύμα και τις αρχές του Κανονισμού, οι οποίες αφορούν όλους τους χρήστες της Google στην Ευρώπη. Χρειαζόμαστε σθεναρή και άρτια εφαρμογή των κανόνων. Δεν μπορούμε να έχουμε εταιρείες, όσο μεγάλες ή πολυεθνικές και αν είναι, που προσποιούνται ότι εφαρμόζουν τους νόμους, αλλά στην πράξη τους παρακάμπτουν.

Αναμφίβολα, χρειάζεται μερικές φορές να μοιραστούμε τα δεδομένα τοποθεσίας μας, λόγου χάρη να βρούμε κάποιο εστιατόριο, όταν ταξιδεύουμε. Τα μέρη όμως που επισκεπτόμαστε δύνανται να αποκαλύπτουν πολλά αναφορικά με τον εαυτό μας και την ιδιωτικής μας ζωή.
Η κατάσταση αυτή, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου! Τα έξυπνα κινητά χρησιμοποιούνται για να κατασκοπεύουν κάθε μας κίνηση. Αυτή δεν είναι η ψηφιακή κοινωνία στην οποία θέλουν να ζουν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές.

Σημειώσεις

*H Νορβηγική Οργάνωση Forbrukerrådet, η Ολλανδική C)onsumentenbond, η ΕΚΠΟΙΖΩ, η Τσεχική dTest, η Σλοβενική Zveza Potrošnikov Slovenije, η Πολωνική Federacja Konsumentów και η Σουηδική Sveriges Konsumenter υποβάλλουν καταγγελία στις εθνικές τους Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Η Δανέζικη Forbrugerrådet Tænk θα αναφέρει τις πρακτικές αυτές στην Δανέζική Αρχή Προστασίας Δεδομένων. Η Γερμανική vzbv σκέφτεται να κινηθεί νομικά εναντίον της Google εξαιτίας αυτών των πρακτικών. Ο Διατλαντικός Διάλογος Καταναλωτών (GDPR)TAC)D) θα το θέσει στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ

**Οι πρακτικές που έχει υιοθετήσει η Google για να ωθήσει του χρήστες στο να μοιραστούν τα δεδομένα τοποθεσίας τους:

• Παραπλανητικά κλικ- ροής: τα κλικ-ροής κατά την αρχική ρύθμιση μίας Android συσκευής ωθεί τους χρήστες στην ενεργοποίηση του ‘ιστορικού τοποθεσίας’ χωρίς να γνωρίζουν τι αυτό συνεπάγεται.
• Κρυφές προεπιλεγμένες ρυθμίσεις: κατά την αρχική ρύθμιση ενός λογαριασμού Google, οι ρυθμίσεις για τη ‘δραστηριότητα του ιστοτόπου και των εφαρμογών’ είναι κρυμμένες πίσω από επιπλέον κλικ και προεπιλεγμένα ενεργοποιημένες.
• Παραπλανητικές και ανισομερείς πληροφορίες: δεν δίνονται στους χρήστες επαρκείς πληροφορίες όταν του παρουσιάζονται οι επιλογές που έχει, και παραπλανούνται σχετικά με το είδος των δεδομένων που συλλέγονται και πως αυτά χρησιμοποιούνται.
• Συνεχείς ειδοποιήσεις: συνεχώς ζητείται από τους καταναλωτές να ενεργοποιήσουν το ‘ιστορικό τοποθεσίας’ όταν χρησιμοποιούν διαφορετικές υπηρεσίες της Google ακόμα και αν έχουν αρνηθεί να το κάνουν κατά την αρχική ρύθμιση του τηλεφώνου τους.
• Ομαδοποίηση υπηρεσιών και έλλειψη μεμονωμένων επιλογών: εάν ο χρήστης θέλει υπηρεσίες όπως το Google Assistant και τις φωτογραφίες του να εμφανίζονται ανά τοποθεσία, η Google παρεμβαίνει ενεργοποιώντας τον εντοπισμό τοποθεσίας.